Gdy słyszysz od bliskiej osoby, że zamierza ona odebrać sobie życie, w pierwszej chwili możesz nie wiedzieć, co powiedzieć, co zrobić, jak zareagować. Możesz czuć zakłopotanie, niepokój czy niepewność. Cieszę się, że tutaj jesteś, bo otrzymasz ode mnie kilka wskazówek, które podpowiedzą ci, jak postąpić w takiej sytuacji.
Każdy może pomóc – TY TEŻ.
Myśli samobójcze często są oznaką tego, że dana osoba znajduje się w kryzysie i nie potrafi znaleźć wyjścia z trudnej dla niej sytuacji. Nie oznacza to, że podejmie ona decyzję o odebraniu sobie życia. Jednak nie należy lekceważyć tych myśli. Wręcz przeciwnie, trzeba rozpocząć rozmowę, adekwatnie zareagować.
- Podziękuj za zaufanie.
- Zadeklaruj wsparcie.
- Zachowaj spokój.
- Zachęć do rozmowy.
Zapraszając ją do rozmowy, zadbaj o bezpieczną przestrzeń i zarezerwuj czas, by mogła się przed tobą otworzyć. Niektórzy od razu mówią, co się z nimi dzieje. Inne osoby potrzebują więcej czasu, by opowiedzieć o trudnościach, zmaganiach, smutku i cierpieniu.
Zadawaj konkretne i bezpośrednie pytania. Dostosuj sposób mówienia do rozmówcy. Bądź empatyczny i uważny.
Zastosuj zasadę od ogółu do szczegółu. Co to znaczy? Na początek zapytaj, jak się ta osoba czuje i w jakim jest nastroju. Następnie, gdy usłyszysz odpowiedź, przejdź do pytania:
- Od kiedy mam myśli samobójcze?
- Co takiego się wydarzyło, że je ma?
- W jakich sytuacjach pojawiają się one?
Potem zapytaj, czy ma już jakieś plany, czy przygotowała się w jakiś sposób do tego, na koniec możesz zapytać, czy kiedykolwiek wcześniej podjęła jakieś działania, które mogły doprowadzić ją do śmierci. Jeśli tak zapytaj, kiedy to było i co zrobiła.
Wspieraj, słuchaj uważnie, przejmuj inicjatywę.
Równie istotne jest, żebyś zapytał o to, czego ta osoba potrzebuje. Jak możesz jej pomóc? Nie pomija jej potrzeb, bo może ci podpowiedzieć, w którym kierunku należy podążyć.
WAŻNE!
Zapewnij, że kryzys też można pokonać.
Mniej mów więcej, słuchaj bez osądzania i zaprzeczania samobójczym zamiarom.
Nie krytykuj tej osoby, nie moralizuje, nie praw kazań, a przede wszystkim nie pozostawiaj bez opieki. Nie obiecuj również, że dochowasz tajemnicy.
PAMIĘTAJ!
Nie zostawiaj sam.
Szukaj wsparcia.
Unikaj też komunikatów. „Wszystko będzie dobrze. Nie przesadzaj. Przestań narzekać. Głowa do góry.” Blokują one tę osobę i uniemożliwiają otwarcie się, wzmacniają też poczucie osamotnienia i izolacji.
